Page 220 - หนังสืออนุสรณ์ 125 ปี ท่าแร่

ภาษาท้องถิ่นโบราณชาวท่าแร่

ในความรู้สึกส่วนตัวแล้ว มีความผูกพันและชอบภาษาที่บรรพบุรุษเคยใช้ในอดีตมาก เพราะทุก
วันนี้ แม้ในบรรดาผู้หลักผู้ใหญ่ ผู้อาวุโส ก็ใช้กันน้อยมาก แทบไม่ได้ยินได้ฟัง เป็นที่น่าเสียดายอย่างมาก

ไม่ต้องพูดถึงคนรุ่นใหม่ เพราะพวกเขาไม่เข้าใจเลย จึงน่าอนุรักษ์คำาเก่าๆเหล่านี้ไว้ เป็นความรู้ให้ลูกหลาน
สานต่อไม่สูญหาย จึงได้พยายามรวบรวมเรียบเรียง โดยได้สอบถามจากผู้สูงอายุหลายท่าน และจาก

ประสบการณ์ที่เคยได้ใช้ และเคยได้ยินได้ฟังสมัยเป็นเด็ก หวังว่าคงจะเป็นประโยชน์สำาหรับผู้อ่านทุกรุ่น
ทุกวัยในการรักษาไว้ซึ่งเอกลักษณ์แห่งภาษาดั้งเดิมของเรา แม้นอาจจะไม่ครบถ้วนสมบูรณ์ก็ตาม –

คุณพ่อทวีชัย ศรีวรกุล ผู้รวบรวม

1. ส่วนต่างๆ และของใช้ในบ้าน โรงครัว ห้องน้�าและวัสดุอุปกรณ์ต่างๆ
1.1 ป่องเอี้ยม - หน้าต่าง 1.2 พักกะตู๋ - ประตู 1.3 หวิ่ด - ห้องน้�า ห้องส้วม

1.4 ขี่สีก - น้�าคร�าใต้ถุนบ้าน 1.5 ส่วม - ห้องนอน 1.6 เต๋าไพ - โรงครัว(ห้องครัว)
1.7 จ๋อง - ทัพพี 1.8 บ่วง - ช้อน 1.9 หม่อขาง - กระทะ

1.10 กะเต๋าะ - ตะกร้าใส่ของ 1.11 ซามอ่าง - กะละมัง 1.12 ไม่ถู่ - ไม้ตะเกียบ
1.13 จะเอิ๋ง - ภาชนะชนิดหนึ่งใส่แกงและใส่อาหาร 1.14 พอย - ไม้กวาด

1.15 วี - พัด(ให้ความเย็น) 1.16 โอ๋ - ขันตักน้�า 1.17 เสียมจก (หมากจก) - จอบ
1.18 สะแนน - แคร่ 1.19 จอก - แก้วน้�า

1.20 กะลุม - กล่องกระดาษใหญ่ใส่ผ้าและสิ่งของ
1.21 แอบ - ภาชนะกลมเล็กใส่ของ

1.22 อุ๊ - โอ่งใส่น้�า 1.23 ก๊อก - ตะเกียง (ใส่น้�ามัน) 1.24 ว่อง - เปล
1.25 เงี่ยง - กระโถน 1.26 ซิง - ตราชั่ง 1.27 แว่น - กระจกเงาส่องหน้า

1.28 เจี้ย (เจี้ยพาว) - กระดาษ 1.29 สายแอ๋ว - เข็มขัด 1.30 เกิบ - รองเท้า
1.31 ส่ง - กางเกง 1.32 ผ่าแพ - ผ้าเช็ดตัว 1.33 คันก๊ด - ร่ม (กันฝน/แดด)

1.34 สลิ๊บ - กางเกงใน 1.35 หมากกะติ่ง - กระดุม
1.36 กะโป๊ะ - กะลามะพร้าว 1.37 ด๊อก - ตุ้มหู 1.38 บั้งที - กระบอกน้�าไม้ไผ่

1.39 ส่าง - บ่อน้�าลึก 1.40 มอง - อวน ตาข่ายดักปลา
1.41 แพมน - ผ้าเช็ดหน้า 1.42 ตูบ - กระท่อม (ที่อาศัย ปกติท�าด้วยไม้และฟาง)

2. ปลา แมลงและสัตว์เลื้อยคลาน(ประเภทสัตว์)

2.1 ป๋าเยี่ยวฮือ - ปลาหมึก 2.2 ป๋าเข็ง - ปลาหมอ 2.3 ป๋าค้อ - ปลาช่อน

218 ภาคผนวก