Page 13 - คู่มือนวัตกรรมการจัดการเรียนรู้ "การเคลื่อนที่แนวตรง" แบบผสมผสานด้วยสตีม ชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 4


1.3 การกระจัด (displacement, S )

ี
ั
ี
่
หมายถึง เส้นทางท่ส้นท่สุดหรือเส้นตรงท่ลากจากจุดเร่มต้นไปยังจุดสุดท้ายของการเคล่อนท ซ่ง
ึ
ี
ิ
ี
ื

ี
ึ
เป็นปริมาณเวกเตอร์** มีหน่วยเป็นเมตร (m) เช่นเดียวกับระยะทาง ขนาดการกระจัดแทนด้วย S ซ่งการเคล่อนท่ใน
ื

แนวตรงท�าให้ S =
S
การกระจัดรวมหรือเรียกอีกอย่างหน่งว่า การกระจัดลัพธ์ (resultant displacement) และการหาขนาดของ
ึ
การกระจัดลัพธ์สามารถหาได้จากระยะเส้นตรงท่ลากจากจุกเร่มต้นไปยังจุดส้นสุดของการเคล่อนท หรือหาเช่นเดียวกับ
ี
่
ื
ี
ิ
ิ
การหาเวกเตอร์ลัพธ์ ดังตัวอย่างต่อไปนี้
** ปริมำณเวกเตอร์ คือ ปริมำณที่บอกทั้งขนำดและทิศทำง เช่น กำรกระจัด ควำมเร็ว ควำมเร่ง แรง
น�้ำหนัก โมเมนต์ กำรดล และโมเมนตัม เป็นต้น
ตัวอย่ำงที่ 1
วัตถุเคลื่อนที่จากต�าแหน่ง A ไปต�าแหน่ง B ทางทิศตะวันออก 400 เมตร ไปต่อที่ต�าแหน่ง C ทางทิศเหนือ
200 เมตร และไปต่อที่ต�าแหน่ง D ทางทิศใต้ 600 เมตร จงหาระยะทางทั้งหมด และขนาดการกระจัดลัพธ์
และทิศในการเคลื่อนที่ของวัตถุ
วิธีท�า จะได้ ระยะทาง AD = 400 + 200 + 200 + 400 m N
= 1,200 m เขียนรูปได้ดังนี้
ระยะ AB = 400 m W E

ระยะ BD = 600 – 200 m C
= 400 m S
หาขนาดการกระจัดลัพธ์ AD 400 m 200 m

ได้จากการพิจารณาสามเหลี่ยม A B
ABD จะได้ (AB) + (BD) 2 600 m
2
การกระจัด = (AB) + (BC) 2
2
= (400 m) + (400 m) 2
2
= 320000 m 2 D

= 400 2 m

ตอบ การกระจัดลัพธ์ในการเดินของนายด�ามีขนาดเท่ากับ 400 2 เมตร ทิศตะวันออกเฉียงใต้

กำรจัดกำรเรีบนรู้แบบสตีม (STEAM)
Science : ฟิสิกส์

Technology : Google map และ World position
Engineering : การออกแบบเส้นทาง ระยะทาง และการกระจัด

Art : การวาดภาพต�าแหน่ง เส้นทาง ระยะทาง และการกระจัด
Mathematics : การค�านวณหาเส้นทาง ระยะทาง และการกระจัด

สาระการเรียนรู้ “การเคลื่อนที่แนวตรง” แบบสตีม คู่มือ 3