Page 39 - คู่มือนวัตกรรมการจัดการเรียนรู้ "การเคลื่อนที่แนวตรง" แบบผสมผสานด้วยสตีม ชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 4

ี
ื
ื
ี
ึ
สรุปได้ว่า วัตถุใดก็ตามท่ตกอย่างอิสระ ณ บริเวณหน่งจะเคล่อนท่ด้วยความเร่งเน่องจากแรง
โน้มถ่วงของโลกค่าเดียวกัน เพื่อความสะดวกในการค�านวณเรามักนิยมใช้ค่าความเร่งเนื่องจากแรง
ี
2
ี
ื
ื
โน้มถ่วงของโลกเท่ากับ 10 เมตรต่อวินาท หมายความว่า เม่อวัตถุตกอย่างอิสระวัตถุจะเคล่อนท่ลง



ด้วย ความเร่ง ()a เท่ากับ g ถ้า g มีขนาดเท่ากับ 10 เมตรต่อวินาที แสดงว่า วัตถุจะเคลื่อนที่
2

ิ
�
ี
ิ
ึ
ี
ึ
ด้วยความเร็วท่เพ่มข้นวินาทีละ 10 เมตรต่อวินาท ในทานองเดียวกันถ้าเราโยนวัตถุข้นในแนวด่ง



)
2
วัตถุจะเคลื่อนที่ช้าลงด้วยความหน่วง ( a− เท่ากับ g− ถ้า g มีขนาดเท่ากับ 10 เมตรต่อวินาที

ี
ี
วัตถุจะเคล่อนท่ข้นไปด้วยความเร็วช้าลงวินาทีละ 10 เมตรต่อวินาท เพราะเคล่อนท่ต้านแรงโน้ม
ึ
ี
ื
ื
ถ่วงของโลก จนกระทั้งความเร็วสุดท้ายเป็นศูนย์
ลักษณะของการเคลื่อนในแนวดิ่งมี 3 กรณีดังนี้
1. ปล่อยวัตถุให้ตกอย่างอิสระลงในแนวดิ่ง กรณีนี้วัตถุจะมีความเร็วต้นเท่ากับศูนย์
2. ปาวัตถุลงในแนวดิ่ง กรณีนี้วัตถุจะมีความเร็วต้น
3. ปาวัตถุขึ้นในแนวดิ่ง กรณีนี้วัตถุจะมีความเร็วต้น
ื
ื
ี
ี
ื
การเคล่อนท่ของวัตถุตกอย่างอิสระเน่องจากแรงโน้มถ่วงของโลก หรือการเคล่อนท่ในแนว
ดงสามารถพจารณาสมการการเคลอนท่ได้เช่นเดยวกันกับการเคลอนท่ในแนวตรง แต่เป็นเปลยน
ื
ี
่
ิ
ี
่
่
ิ
่
ื
ี
ี


จากความเร่ง ()a ในแนวระนาบเป็นความเร่งเนื่องจากแรงโน้มถ่วงของโลก ()g
ตำรำงที่ 8.1 หลักในกำรพิจำรณำเลือกใช้สมกำรกำรเคลื่อนที่ในแนวดิ่ง
สมการการเคลื่อนที่ในแนวดิ่ง
ตัวแปร ตัวแปรที่หายไป
เวกเตอร์ สเกลาร์
     
gt
v = u + v = u+ gt v ,, ,at ไม่มี S
u
  uv    u+v  
+


S =   t S =   t S , ,,vt ไม่มี g
u
 2   2 
  1  1  

v
S = ut + at 2 S = ut + at 2 S ,, ,at ไม่มี v
2 2
  1  1  
v

S = vt − at 2 S = vt − at 2 S ,, ,at ไม่มี u
2 2
2
v = u + 2aS v ,, ,uaS ไม่มี t
2

เมื่อ S คือ การกระจัดที่วัตถุเคลื่อนที่ได้ มีหน่วยเป็น เมตร

u คือ ความเร็วเริ่มต้น มีหน่วยเป็น เมตรต่อวินาที

v คือ ความเร็วปลายหรือความเร็วสุดท้าย มีหน่วยเป็น เมตรต่อวินาที
t คือ เวลาที่วัตถุใช้ในการเคลื่อนที่ มีหน่วยเป็น วินาที

g คือ ความเร่งเนื่องจากแรงโน้มถ่วงของโลก มีหน่วยเป็น เมตรต่อวินาที 2
สาระการเรียนรู้ “การเคลื่อนที่แนวตรง” แบบสตีม คู่มือ 29